Nguyễn Thanh Quảng, Lê Chí Công
Nha Trang - Khánh Hoà được biết đến như là một trong những điểm đến du lịch biển hấp dẫn nhất của Việt Nam, nơi thu hút nhiều du khách trong và ngoài nước. Nha Trang đẹp và ấn tượng với thời tiết nắng ấm, có đường bờ biển dài và đẹp, nhiều danh lam thắng cảnh nổi tiếng và những nét đặc trưng văn hoá tiêu biểu như con người, ẩm thực. Tuy nhiên, cũng như nhiều điểm đến hấp dẫn khác, Nha Trang - Khánh Hoà đang bị ảnh hưởng lớn bởi dịch Corona. Dịch Corona đã tác động lớn đến mọi mặt của đời sống xã hội từ y tế, giáo dục, giao thông vận tải và đặc biệt là lĩnh vực du lịch. Những hệ lụy từ dịch bệnh là bài học lớn cho những điểm đến bị phụ thuộc nhiều vào một đối tượng khách du lịch quốc tế như Nha Trang-Khánh Hòa. Bài viết sau xin luận bàn đến mức độ ảnh hưởng của dịch Corona đến du lịch Nha Trang-Khánh Hòa và gợi ý một số giải pháp vượt qua khó khăn trong thời gian tới.
Từ khoá: Virus Corona, Du lịch Nha TrangNhững ảnh hưởng của dịch Corona đến du lịch Nha Trang - Khánh Hoà
Du lịch Khánh Hoà đang trên đà phát triển mạnh mẽ trong khoảng năm năm trở lại đây với sự gia tăng nhanh chóng của dòng khách đến từ Trung Quốc, Hàn Quốc, Nga. Du lịch Khánh Hoà ngày càng thể hiện được vài trò là một trong những ngành kinh tế mũi nhọn, đóng góp vào mức độ tăng trưởng của cả nước cũng như tạo ra nhiều việc làm với thu nhập ổn định cho cộng đồng dân cư. Số liệu thống kê từ Sở Du lịch Khánh Hoà cho thấy, khách Trung Quốc đến địa phương năm 2019 đạt gần 2,5 triệu lượt, tăng 31,62% so với cùng kỳ và chiếm khoảng 70% tổng lượt khách quốc tế; khách Hàn Quốc đạt 213.600 lượt, tăng gấp đôi so với cùng kỳ và chiếm khoảng 6% tổng lượt khách quốc tế; khách Nga đạt 451.561 lượt, tăng 1,94% so với cùng kỳ và chiếm 12,68% tổng lượt khách quốc tế.
Đối với dịch vụ kinh doanh lưu trú, theo sở Du lịch Tỉnh Khánh Hoà, toàn tỉnh hiện có 1.082 cơ sở lưu trú du lịch với 49.592 phòng. Trong đó, tổng số cơ sở 3-5 sao là 88 cơ sở với 18.920 đạt tỷ lệ 38,54%, tổng số cơ sở lưu trú được công nhận đạt tiêu chuẩn từ 1-2 sao là 69 cơ sở với 2.483 phòng, đạt tỷ lệ 5,01%; tổng số cơ sở chưa thực hiện xếp hạng là 925 cơ sở với 28.189 phòng, trong đó có 124 cơ sở quy mô lớn với 15.843 phòng. Báo cáo “Thực trạng nguồn nhân lực du lịch Khánh Hoà” chỉ ra rằng hệ số lao động tại tỉnh Khánh Hoà cao hơn so với cả nước và đạt mức 1,05 lao động/phòng. Như vậy, số lượng lao động trực tiếp phục vụ ngành kinh doanh lưu trú giao động khoản 52 ngàn lao động.
Chỉ thị số 05/CT-TTG của Thủ Tướng Chính phủ về việc phòng chống dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của virus Corona gây ra, hầu hết các doanh nghiệp đón và phục vụ khách Trung Quốc ở Khánh Hòa sẽ tạm ngừng hoạt động từ ngày 28/1; chỉ tập trung phục vụ hết lượng khách đã đón từ ngày 23/1 và lượng khách này sẽ trở về nước vào cuối tháng 1/2020. Như vậy, với 70% lượng khách du lịch quốc tế (Trung Quốc)tới Khánh Hoà tạm ngưng thì số người lao động phục vụ trong lĩnh vực kinh doanh lưu trú tạm thời mất việc làm rất lớn và nhiều hệ luỵ sẽ kéo theo nếu các doanh nghiệp, cơ quan quản lý nhà nước không có chính sách can thiệp, hỗ trợ.
Trong khi đó, đối với dịch vụ kinh doanh lữ hành, trên địa bàn tỉnh hiện có 138 doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ lữ hành, trong đó 20 doanh nghiệp lữ hành nội địa, 118 doanh nghiệp lữ hành quốc tế (94 doanh nghiệp, 22 chi nhánh, 02 văn phòng đại diện). Hướng dẫn viên du lịch: do Sở Du lịch Khánh Hòa cấp thẻ là 1.474 Hướng dẫn viên. Số lượng các công ty kinh doanh lữ hành quốc tế chủ yếu cũng phục vụ cho thị trường khách du lịch quốc tế Trung Quốc. Tuy nhiên, với việc sụt giảm lượng khách du lịch quốc tế (Trung Quốc, Hàn Quốc) sẽ kéo theo số lượng lao động làm việc trong các công ty lữ hành cũng gặp nhiều khó khăn.
Các loại hình dịch vụ khác đáp ứng nhu cầu của khách du lịch như ăn uống, vận chuyển, vui chơi giải trí, các dịch vụ bổ sung của khách du lịch cũng chịu ảnh hưởng không hề nhỏ từ dịch Corona. Căn cứ vào tình hình dịch bệnh, Cục Hàng không Việt Nam tạm thời ngừng cấp phép các chuyến bay từ Việt Nam đến vùng có dịch của Trung Quốc và ngừng tất cả các chuyến bay từ vùng có dịch đến Việt Nam. Kéo theo đó, các địa điểm kinh doanh ăn uống, các cơ sở phụ vụ nhu cầu bổ sung trong du lịch tại Nha Trang cũng ảnh hưởng nặng nề và gặp rất nhiều khó khăn trong gia đoạn này.
Thực tiễn cho thấy, dựa vào tình hình tăng trưởng ổn định đối với khách du lịch quốc tế qua các năm đến với Khánh Hòa. Đây là động lực chính hấp dẫn/thu hút các nhà đầu tư mở rộng hoạt động kinh doanh; nhiều dự án hạ tầng, dự án đầu tư phát triển dịch vụ, du lịch đã và đang được đưa vào sử dụng; nhiều cơ sở lưu trú lớn với công suất cao được đầu tư, xây dựng và đi vào hoạt động từ đầu năm 2020. Nhưng những biến động khó lường, khách quan của tình hình dịch Corona đã gây ra nhiều tác động tiêu cực lớn đến các nhà đầu tư trong thời gian tới.
Như vậy, ảnh hưởng tiêu cực, khánh quan, bất ngờ của dịch Corona là điều mà không một ai mong đợi. Trước tình hình đó, ngành du lịch Khánh Hòa cần phải làm gì để giảm thiểu những tổn thất do dịch Corona gây ra, dưới góc nhìn của những người làm công tác giảng dạy và nghiên cứu du lịch, chúng tôi có một số gợi ý giải pháp như sau:
Gợi ý một số giải pháp giảm thiểu những tác động tiêu cực cho du lịch Khánh Hoà trong thời gian tới.
Dịch bệnh chỉ mới xuất hiện trong thời gian gần đây, nhưng tốc độ lây nhiễm cực kỳ cao và trực tiếp làm ảnh hưởng rất lớn đến du lịch Việt Nam. Nguồn gốc xuất phát từ quốc gia láng giềng, có đường biên giới dài. Ngoài ra, Việt Nam cũng là một trong những điểm du lịch hấp dẫn không thể bỏ qua đối với khách du lịch Trung Quốc. Một khi dịch bệnh bùng nổ, điều này ảnh hưởng tiêu cực tới ngành du lịch Việt Nam đặc biệt một số địa điểm nổi tiếng như: Đà Nẵng, Hội An, Hạ Long, Hà Nội, Nha Trang, thành phố Hồ Chí Minh. Theo nhiều chuyên gia, cũng như quan điểm của các tác giả, nhìn nhận khách quan thì khi xuất hiện dịch bệnh đây sẽ là cơ hội để du lịch Khánh Hòa cơ cấu, định hướng và xem lại việc phân bổ, tư duy trong chiến lược để tạo ra sự phát triển của ngành trong thời gian tới.
Trước hết, cần xây dựng, phân bổ lại các thị trường khách khác nhau, không nên tập trung một một thị trường khách như thực tế tại Nha Trang - Khánh Hòa. Đa dạng hóa nguồn khách đòi hỏi Khánh Hòa cần có nhiều giải pháp đồng bộ từ nghiên cứu thị trường, lựa chọn phân đoạn thị trường khách du lịch mục tiêu đến các giải pháp marketing điểm đến hấp dẫn nhằm thu hút các đối tượng khách này. Báo cáo của Sở Du lịch Khánh Hoà, năm 2020 có khoảng 10 triệu khách du lịch đến Khánh Hòa, trong đó có khoảng 4 triệu khách quốc tế. Tuy nhiên, vấn đề dịch Corona sẽ ảnh hưởng rất lớn để thu hút lượng khách du lịch Trung Quốc và một số quốc gia khác du lịch tại Nha Trang - Khánh Hoà. Cần nghiên cứu và đưa ra các chiến lược phát triển hợp lý để thay thế bổ sung và kích thích nhu cầu du lịch của một số quốc gia khác.
Hai là, trong thời gian đến, Nha Trang - Khánh Hoà tiếp tục duy tăng trưởng ổn định thị trường khách du lịch đang có. Chú trọng thu hút tăng trưởng mạnh thị trường khách nội địa, thị trường khách quốc tế đến từ Hàn Quốc, Nhật Bản, Úc, Thái Lan và các nước Đông Âu. Thực hiện các chương trình quảng bá điểm đến, tạo ra các sản phẩm du lịch hấp dẫn nhằm thu hút khách Châu Mỹ. Đồng thời tập trung thực hiện cơ cấu, làm mới để nâng cao chất lượng khách đến từ thị trường Trung Quốc.
Ba là, tăng cường giáo dục ý thức cộng đồng địa phương, khách du lịch, các cơ sở kinh doanh du lịch. Đặc biệt, các cơ sở kinh doanh cần chú ý các giải pháp cấp bách để vệ sinh, khử trùng nhằm phòng ngừa dịch bệnh; các cơ sở kinh doanh và cộng đồng cần nâng cao cảnh giác, đấu tranh với những đối tượng che dấu bệnh, phòng bệnh theo khuyến cáo của các cơ quan có thẩm quyền để ngăn chặn được dịch bệnh một cách nhanh nhất.
Tài liệu tham khảo.
Sở du lịch Khánh Hoà (2019), Báo cáo tổng kết công tác du lịch năm 2019 và phương hướng nhiệm vụ trọng tâm năm 2020.
Sở du lịch Khánh Hoà (2020), Báo cáo nhanh tình hình hoạt động du lịch dịp Tết Canh Tý 2020.